Bệnh thương hàn ở gà là một bệnh nhiễm trùng toàn thân cấp tính do vi khuẩn Salmonella gallinarum gây ra. Bệnh có thể xuất hiện ở cả gà lớn và gà con, thường dẫn đến tiêu chảy phân trắng, suy yếu và tỷ lệ tử vong cao. Đặc biệt, vi khuẩn có khả năng lây lan và xâm nhập vào trứng, gây thiệt hại lớn trong chăn nuôi.
Nguyên nhân gây bệnh thương hàn ở gà
Bệnh thương hàn ở gà bắt nguồn từ vi khuẩn Salmonella gallinarum pullorum, một loại vi khuẩn có thể tồn tại trong:
- Cơ thể động vật máu lạnh và máu nóng.
- Môi trường bên ngoài, đặc biệt là môi trường chăn nuôi không đảm bảo vệ sinh.
Các vị trí vi khuẩn thường cư trú:
- Gà trưởng thành: Vi khuẩn thường nằm trong buồng trứng hoặc dịch hoàn.
- Gà con: Vi khuẩn được tìm thấy trong máu hoặc túi lòng đỏ chưa tiêu hóa hết.
Bệnh thương hàn ở gà có lây không?
Bệnh thương hàn có khả năng lây lan rất nhanh qua hai con đường chính:
1. Lây truyền dọc
- Vi khuẩn từ buồng trứng của gà mẹ xâm nhập vào lỗ huyệt hoặc vỏ trứng, sau đó truyền sang gà con qua trứng.
2. Lây truyền ngang
- Môi trường ấp: Gà con khi nở có thể lây lan bệnh cho các con khác.
- Qua phân chứa mầm bệnh: Gà mang trùng khi ăn uống hoặc tiếp xúc với phân nhiễm bệnh có thể truyền vi khuẩn cho gà khỏe mạnh.
Triệu chứng bệnh thương hàn ở gà
Triệu chứng bệnh khác nhau tùy thuộc vào lứa tuổi của gà:
1. Gà con
- Đi ngoài, ỉa chảy phân trắng, chứa nhiều dịch nhầy.
- Hậu môn bị bết phân, lông đuôi dính bẩn.
- Bệnh nặng dẫn đến chướng bụng, không đi ngoài được và tử vong.
2. Gà trưởng thành
- Kém ăn, gà ủ rũ.
- Phân màu vàng.
- Chết đột ngột do nhiễm trùng nội tạng.
3. Gà đẻ
- Giảm sản lượng trứng rõ rệt.
Bệnh tích điển hình
1. Gà con
- Lòng đỏ không tiêu.
- Gan bị hoại tử, xuất hiện các nốt trắng.
2. Gà trưởng thành và gà đẻ
- Gan có các nốt trắng như đinh gim, nội tạng như tim, mề, phổi, ruột đều bị hoại tử.
- Ruột non có vết lở loét.
- Trứng gà đẻ yếu, bị biến dạng.
Phác đồ điều trị bệnh thương hàn ở gà
1. Vệ sinh chuồng trại
- Sát trùng chuồng trại và dụng cụ chăn nuôi bằng iodine để tiêu diệt mầm bệnh.
- Giữ chuồng trại luôn sạch sẽ, khô ráo, thông thoáng.
2. Sử dụng thuốc điều trị
Phác đồ 1:
- Kháng sinh: Hòa kháng sinh vào nước uống theo liều lượng khuyến cáo của nhà sản xuất. Một số loại kháng sinh có thể sử dụng gồm:
- Enrofloxacin.
- Amoxicillin.
- Florfenicol.
- Bổ trợ:
- Hòa GLUCO vào nước uống để tăng cường sức đề kháng.
- Sử dụng các sản phẩm bổ gan, thận để hỗ trợ chức năng thải độc của cơ thể.
Lưu ý khi điều trị:
- Thực hiện cách ly gà bệnh để tránh lây lan sang đàn gà khỏe.
- Theo dõi kỹ lưỡng tình trạng sức khỏe của đàn gà trong suốt quá trình điều trị.
Phòng bệnh thương hàn ở gà
1. Làm sạch và hạn chế mầm bệnh
- Thực hiện phun sát trùng chuồng trại, dụng cụ chăn nuôi định kỳ để tiêu diệt mầm bệnh.
2. Quản lý chuồng trại
- Đảm bảo chuồng trại thông thoáng, sạch sẽ, tránh ẩm mốc.
- Thu gom và xử lý chất thải chăn nuôi thường xuyên để hạn chế vi khuẩn phát triển.
3. Nâng cao sức đề kháng
- Cung cấp chế độ ăn uống giàu dinh dưỡng, bổ sung vitamin và men tiêu hóa thường xuyên.
- Sử dụng các sản phẩm tăng cường sức khỏe cho đàn gà, đặc biệt trong thời điểm giao mùa hoặc khi đàn gà có dấu hiệu stress.
- Phòng bệnh chủ động bằng việc sử dụng kháng sinh
Kết luận
Bệnh thương hàn ở gà là một bệnh nguy hiểm, có khả năng lây lan nhanh và gây thiệt hại lớn nếu không được kiểm soát kịp thời. Việc thực hiện vệ sinh chuồng trại, áp dụng đúng phác đồ điều trị và chủ động sử dụng kháng sinh để phòng bệnh là những giải pháp hiệu quả giúp bảo vệ đàn gà khỏi bệnh thương hàn.
Bà con cần theo dõi sát sao tình trạng sức khỏe của đàn gà để phát hiện và xử lý sớm các dấu hiệu bệnh, đảm bảo năng suất chăn nuôi ổn định và hiệu quả kinh tế cao.