Bệnh sổ mũi truyền nhiễm (Coryza) là một trong những bệnh thường gặp ở chăn nuôi gà, với các biểu hiện đặc trưng chảy nước mũi, khó thở, sưng phù đầu… gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của đàn và năng suất chăn nuôi. Được biết đến là một bệnh hô hấp cấp tính, Coryza có khả năng lan truyền nhanh chóng mặc dù không được phát hiện và xử lý kịp thời. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng, cách phòng và điều trị bệnh Coryza, từ đó hỗ trợ chăn nuôi quản lý đàn hiệu quả hơn.
- Nguyên nhân và cách lây lan của bệnh Coryza
Bệnh Coryza do vi khuẩn Haemophilus paragallinarum gây ra. Đây là loại vi khuẩn Gram âm, thường tồn tại trong môi trường ẩm ướt, không bảo vệ sinh và lan truyền qua nhiều con đường:
Tiếp xúc trực tiếp : Gà khỏe mạnh tiếp xúc với gà bệnh qua hô hấp, nước uống hoặc thức ăn bị nhiễm khuẩn khuẩn.
Dụng cụ chăn nuôi : Máng ăn, máng uống và thiết bị chăm sóc không được vệ đúng cách là nguồn lan truyền phổ biến.
Môi trường sống : chuồng trại không thông thoáng, dinh dưỡng kém tạo điều kiện lý tưởng cho vi khuẩn phát triển.
Biết rõ những yếu tố trên giúp người chăn nuôi hạn chế nguy cơ truyền nhiễm trong đàn.
- Triệu chứng nhận biết
Nhận diện sớm bệnh Coryza là yếu tố then chốt để giảm thiểu thiệt hại. Loại bệnh thường có các triệu chứng như:
Sổ mũi kéo dài : Gà mắc bệnh xuất hiện dịch mũi liên tục, dịch vụ có thể tăng dần theo thời gian.
Phù mặt : Khu vực xung quanh mắt sưng to, đôi khi che khuất mắt.
Giảm ăn, uống : Gà ủ rũ, giảm ăn, giảm sản lượng trứng.
Khò khè, khó thở : Tiếng kêu bất thường do đường hô hấp bị viêm nhiễm.
Sụt cân nhanh : Gà bệnh thường giảm cân, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất.
Những triệu chứng này có thể nhầm lẫn với các bệnh hô hấp khác, bạn cần mong đợi chính xác bằng cách tham khảo ý kiến bác sĩ thú y.
- Phòng bệnh Coryza
Phòng bệnh luôn được ưu tiên hàng đầu để bảo vệ đàn gà và đảm bảo hiệu quả chăn nuôi. Các giải pháp phòng bệnh bao gồm các công việc:
Vệ sinh trại:
Dọn dẹp và khử trùng chuồng trại thường xuyên bằng cách sử dụng các dung dịch diệt khuẩn chuyên dụng.
Đảm bảo chuồng thông thoáng, tránh ẩm thấp và tích tụ khí độc như amoniac.
Loại bỏ phân gà và chất thải hàng ngày.
Quản lý dinh dưỡng
Cung cấp thức ăn và nước uống sạch, đầy đủ dinh dưỡng để tăng sức đề kháng.
Bổ sung các loại vitamin như A, C và E hoặc các chế phẩm vi sinh để tăng cường miễn dịch tự nhiên cho gà.
Tiêm phòng đầy đủ
Sử dụng vacxin phòng bệnh Coryza theo lịch trình: Lịch tiêm được khuyến cáo nên chủng ngừa lần một vào tuần 6 tuổi. Tuy nhiên tại một số khu vực có áp lực dịch cao nên chủng ngừa lần một vào tuần 4 để bảo vệ đàn gà thịt cũng như gà đẻ giai đoạn hậu bị, chủng ngừa lại lần 2 được khuyến cáo sử dụng trước khi gà lên đẻ để đảm bảo hiệu quả trong quá trình nuôi.
Tham khảo bác sĩ thú y để lựa chọn loại vacxin phù hợp với từng khu vực. - Điều trị bệnh Coryza
Khi phát hiện gà mắc bệnh, việc điều trị cần tiến hành nhanh chóng và đúng cách để hạn chế chế độ lây lan.
Sử dụng kháng sinh:
Các loại kháng sinh thường dùng: Oxytetracycline , Erythromycin, Amoxcicylin hoặc Tylosin.
Pha thuốc vào nước uống hoặc trộn vào thức ăn theo hướng dẫn liều lượng từ bác sĩ thú y.
Thời gian dùng thuốc từ 3-5 ngày hoặc đến khi hết các triệu chứng bệnh.
Quản lý đàn mắc bệnh
Cách ly ngay những con gà có dấu hiệu bệnh khỏi đàn khỏe.
Theo dõi chặt chẽ những cá thể còn lại để phát hiện và xử lý sớm nếu có dấu hiệu bất thường.
Biện pháp hỗ trợ
Sử dụng các chế phẩm tăng cường sức đề kháng như men tiêu hóa, chất điện giải.
Giữ trại khô và ấm áp, đặc biệt trong thời tiết lạnh. - Kết luận và lời khuyên
Bệnh sổ mũi truyền nhiễm Coryza là một mối nguy hiểm lớn đối với gà chăn nuôi dù không được phòng và điều trị kịp thời. Người chăn nuôi cần thường xuyên kiểm tra sức khỏe đàn gà, đảm bảo vệ sinh chuồng trại và thực hiện tiêm phòng đầy đủ. Khi phát hiện dấu hiệu bệnh, hãy liên hệ với bác sĩ thú y để được tư vấn và hỗ trợ chuyên môn.
Chăn nuôi thành công không chỉ yêu kỹ thuật mà còn cần sự quan sát và tỉ mỉ, chịu khó trong quản lý sức khỏe đàn gà.