by Ủ chua cỏ cho bò, hay ủ chua thân cây ngô: là biện pháp bảo quản, dự trữ thức ăn thô xanh thông qua quá trình lên men yếm khí. Dự trữ được thức ăn trong thời gian dài. Giúp trâu bò tiêu hóa tốt thức ăn
Cách ủ chua cỏ cho bò:
Nguyên liệu:
Tính theo trọng lượng 100kg thức ăn thô xanh
– Thức ăn xanh: 100 kg cỏ voi, thân, lá cây ngô sau thu hoạch, cây lạc, ngọn lá sắn…
– Bột ngô hoặc bột cám gạo: 5-10kg (không bị ẩm, mốc, thối hỏng…).
– Muối ăn: 0,5kg (nhằm tạo tính ngon miệng và bổ sung thêm chất khoáng cần thiết cho gia súc khi sử dụng).
Thời vụ ủ:
– Có thể ủ quanh năm, nhưng để dự trữ thức ăn cho vụ đông thì tiến hành ủ từ tháng 9-11 dương lịch vì thông thường nếu ủ theo đúng kỹ thuật có thể bảo quản thức ăn sau ủ từ 3-4 tháng.
Hố, túi ủ, phi nhựa và các dụng cụ cần thiết:
Tùy theo điều kiện kinh tế và điều kiện của từng hộ gia đình, địa phương. Mà có thể sử dụng hố xây hoặc hố đào có lót vải bạt hoặc sử dụng túi nilon để ủ.
– Hố ủ chua cỏ: Chọn nơi cao ráo, không ứ đọng nước, thuận tiện đi lại và gần chuồng nuôi. Hố có thể làm hố tròn, hố vuông hay hình chữ nhật. Kích thước tùy chọn vào số lượng gia súc và định lượng thức ăn/con/ngày. Tuy nhiên, hố có thể chứa 1m3 (1m x 1m x 1m) có thể chứa 300-400kg nguyên liệu.
Do đó, nên làm 1 hố ủ cỏ vừa đủ đảm bảo dự trữ lượng thức ăn đủ cho lượng gia súc sử dụng trong vòng 15-20 ngày.
– Vỏ bọc: Sử dụng túi ni-lông bên ngoài, bao tải xuống hoặc có thể tận dụng vỏ bao phân hủy làm túi ủ. Thông thường 3 túi chứa được 100kg thức ăn xanh.
– Phi bằng nhựa có nắp: ưu điểm không bị chuột cắn, nhưng giá thành cao.
– Các dụng cụ cần thiết: Dao, thớt hoặc dùng máy thái thức ăn dùng để băm, thái thức ăn. Bạt, bao dứa, rơm rạ, tấm lợp… để che đậy hố ủ.
Cách ủ cỏ chua cho bò:
Khi ủ có thể sử dụng và ủ nhiều loại cỏ với nhau nhưng phải đảm bảo các tiêu chuẩn theo các bước sau:
Bước 1: Băm và phơi nguyên liệu:
Cỏ thu hoạch về tiến hành băm, thái thành từng đoạn dài 3-5cm, sau đó đem đi phơi tái.
– Phơi dưới sân hoặc bạt dứa sạch để giảm bớt độ ẩm trong cỏ. Khi cỏ có độ ẩm khoảng 65-70% là phù hợp để đem ủ.
Bước 2: Cân và phối trộn nguyên liệu:
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ các nguyên liệu, tiến hành cân theo tỷ lệ: 100kg cỏ + 5-10kg bột ngô hoặc cám gạo + 0,5kg muối ăn rồi phối trộn nguyên liệu.
Để đảm bảo các nguyên liệu được trộn đều với nhau, cần tiến hành trộn đều muối ăn với bột ngô hoặc cám gạo, sau đó đem hỗn hợp này trộn đều với cỏ.
Bước 3: Cách ủ:
– Với túi ủ: Nguyên liệu sau khi đã trộn đều đem cho vào túi càng nhanh càng tốt sau đó buộc kín túi ngay. Tốt nhất là từ khi cắt thức ăn về cho đến khi cho vào túi ủ diễn ra trong cùng một ngày.
+ Cách cho vào túi: Cho từng lớp vào túi cao từ 15 – 20cm, rồi dùng tay lèn chặt, chú ý cần nén trên toàn bộ bề mặt, xung quanh và các góc, sau đó tiếp tục cho các lớp khác cứ như vậy cho đến khi đầy bao thì dùng dây buộc chặt lại, ghi ngày tháng ủ, đưa vào bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, tránh chuột, bọ, gián… cắt thủng bao, không khí sẽ xâm nhập làm mốc, thối thức ăn.
– Với hố ủ: Vệ sinh sạch sẽ hố ủ trước khi đem nguyên liệu vào ủ. Lót đáy hố bằng gạch hoặc rơm khô, xung quanh bằng bạt dứa, túi nilon đảm bảo kín, không bị hở. Cách đưa nguyên liệu vào tương tự như đem vào túi ủ, khi đầy hố thì phủ thêm 1 lớp rơm rạ và tiến hành che đậy kín. Đảm bảo không khí và nước mưa không vào.
Cách cho ăn:
– Sau 1 tháng ủ thì có thể lấy ra cho gia súc ăn được. Khi bóc bao ủ ra thì cho ăn trong vòng 15 ngày, nếu không cỏ sẽ bị hỏng.
Mới đầu trâu bò ăn chưa quen. Chúng ta phải tập ăn bằng cách trộn với cỏ tươi có sẵn.
